Pracodawcy, którzy planują zwolnienia masowe ale zatrudniają mniejszą liczbę pracowników, niż wymagana dla zwolnień grupowych, mogą skorzystać ze zwolnień indywidualnych na zasadach przewidzianych prawem pracy.
Wytyczne zwolnień indywidualnych
Zwolnienia indywidualne mają miejsce, gdy pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników, zwalnia z przyczyn niedotyczących pracowników (przyczyny te są wyłącznym powodem uzasadniającym wypowiedzenie stosunku pracy) lub rozwiązuje umowę o pracę za porozumieniem stron w okresie, który nie przekracza 30 dni, a liczba zwalnianych pracowników jest mniejsza niż w przypadku zwolnień grupowych, tzn. mniej niż:
10 pracowników – gdy pracodawca zatrudniał mniej niż 100 pracowników
10% zatrudnionych – gdy pracodawca zatrudniał co najmniej 100 osób ale mniej niż 300
30 pracowników – w sytuacji , gdy pracodawca zatrudniał 300 lub więcej osób
Aby więc można mówić o zwolnieniu indywidualnym, muszą zostać spełniane łącznie następujące warunki :
Pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników w chwili dokonywania zwolnień.
Stosunek pracy zostaje związany z przyczyn niedotyczących pracownika.
Przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron.
Liczba zwolnionych pracowników jest mniejsza niż wymagana dla zwolnień grupowych.
Zwolnienia są dokonywane w okresie trwającym nie dłużej niż 30 dni i obejmują mniejszą liczbę pracowników niż przewidziana w art. 1 ustawy.
Termin 30 dni liczy się od dnia wręczenia pierwszego oświadczenia o rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn nieleżących po stronie pracownika – istotne znaczenie ma więc data wręczenia wypowiedzenia a nie formalnego rozwiązania umowy o pracę.
Sformułowanie, że przyczyny nie dotyczące pracowników powinny stanowić wyłączny powód uzasadniający rozwiązanie stosunku pracy należy rozumieć jako sytuację, w której bez zaistnienia tych przyczyn nie zostałaby podjęta przez kierownika zakładu pracy decyzja o zwolnieniu pracownika.
Różnice pomiędzy zwolnieniami indywidualnymi a grupowymi
W razie przeprowadzania zwolnień indywidualnych pracodawca nie stosuje trybu przewidzianego w ustawie o zwolnieniach grupowych polegające m.in. na prowadzeniu konsultacji ze związkami zawodowymi ( art.2 ustawy) w celu zawarcia porozumienia lub wydania regulaminu zwolnień grupowych ( art.3). Nie ma również obowiązku poinformowania powiatowego urzędu pracy o ustaleniach dotyczących przeprowadzania zwolnień ( art.4) a tym samym nie jest związany terminami określonymi w art. 6 ustawy.
Pracodawca przeprowadzający zwolnienia w rozumieniu art. 10 ust. 1 ustawy, stosuje procedury określone w kodeksie pracy: m.in. pracodawca zobowiązany jest do przeprowadzenia konsultacji związkowej w trybie art. 38 k.p. W tym zakresie art.12 ustawy odsyła do przepisów kodeksu pracy.
Przy zwolnieniu indywidualnym pracodawca ma możliwość rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem umów o pracę zawartych na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy. Jest to o tyle istotne, że zgodnie z wymogami Kodeksu pracy nie można wypowiedzieć umowy zawartej na czas wykonywania określonej pracy , natomiast umowy zawarte na czas określony mogą być w ten sposób rozwiązane tylko wtedy, gdy spełniają warunki art. 33 k.p.
Pracodawca prowadzący zwolnienia indywidualne jest obowiązany wypłacić odprawę pieniężna – zgodnie z art. 8 ustawy.
